000 đồng/lượt) cùng với tiền tám lít dầu cả đi lẫn về
Họ âm thầm mang đến niềm vui cho du khách để kiếm những đồng tiền khó nhọc lo cho tổ ấm. Thường ngày, nếu khách thuê cả ngày thì vợ chồng anh sẽ đưa đến lăng Khải Định, Tự Đức, Minh Mạng.
(CATP) Phía sau sự trầm trồ, thán phục của viễn khách về các công trình đền đài, lăng tẩm của quần thể di tích cố đô (được Unesco công nhận di sản thế giới từ năm 1993), ở Huế còn đó bao phận người chịu thương, chịu thương chịu khó. Mỗi thuyền phải đóng mất khoảng 300 triệu đồng. Mái ấm này có ba cháu nhỏ là: Nguyễn Thị Ni, học trò lớp 10 Trường THPT Hoàng Văn Thụ; Nguyễn Thị Vỹ, học sinh lớp 7, Trường THCS Hương Hồ; Nguyễn Đức Trường, học sinh lớp 4, Trường tiểu học Hương Hồ.
Tui sẽ đến ngay!”. Đến nay, ở một số thị xã xung quanh thành thị như Hương Thủy, Hương Trà là còn các xóm vạn đò còn ở trọng tâm Huế thì cư dân vạn đò đã lên bờ, chỉ lái thuyền rồng để làm du lịch kiếm sống qua ngày.
Lắm hôm nhà cũng không có gạo nấu cho sắp nhỏ đâu anh ơi!”. Anh Tí thì lụi hụi nổ máy ở phía cuối con thuyền. Nếu thuê từ chiều tối thì giá chỉ còn phân nửa vì chỉ ghé được chùa Thiên Mụ.
Thiên Mụ với tháp Phước Duyên lại cho người ta cả hai: Ngước lên trời cao để chiêm ngưỡng cuộc đời, số, cái cao xa và lại cùng bóng chùa soi mình xuống dòng Hương để quan chiêm bóng Phật, nghĩ về dòng sông huyền thoại.
Đón chúng tôi ở bến Tòa Khâm, đường Bạch Đằng (phường Phú Hiệp), chị Thành khua mái chèo để đẩy con thuyền ra giữa dòng. Tàu của anh có kí hiệu TTH-0079, thuộc đội 27, cộng tác xã đường sông Huế, riêng đội của anh gồm có sáu thuyền.
Khi dừng xe ở một điểm mua quà lưu niệm, uống vội ly trà đặc sản, ông Hiền san sớt, gia đình ông đã có ba con, tuốt đều là thợ sửa xe, không có ai làm nghề vất vả như ông.
Một ngọn tháp biểu tượng cho “trí tuệ” và “phúc lành” ngày ngày soi bóng xuống sông Hương. Ông lau vội những giọt mồ hôi trên khuôn mặt và lưng áo rồi nhắn: “Khi nào cậu ra Huế, hãy gọi cho tui nhé. Họ sót lại sau những phút chốc hoan hỉ của lữ thứ xa gần. BỌT SÓNG HƯƠNG GIANG Vạn đò trên sông Hương có lịch sử lâu đời. Khi đi trên đường Lê Lợi ngắm vườn tượng của công viên, chúng tôi được một bác xích lô vẫy tay.
Đến với mảnh đất kinh kỳ một thuở, ai cũng muốn đi thuyền trên sông Hương, ngắm nhìn những cây cầu đã đi vào lịch sử như: Phú Xuân, Trường Tiền, Dạ Viên, những công trình như Đại Nội, Phủ Văn Lâu và phường phố êm đềm đôi bờ.
Chúng tôi đã đi vào mọi ngõ ngách ở đây và nhận thấy giá thực phẩm, ăn uống, dịch vụ cũng rất rẻ nên dễ dàng lí giải, giá vận tải rẻ là vì thế.
Sống nhờ nghề này là bao cư dân vạn đò đã có nhiều đời gắn bó với con sông huyền thoại, trong đó có vợ chồng anh Nguyễn Đức Tí (40 tuổi) - Lê tỉnh thành (39 tuổi).
Bóng ông mất dần trong dòng người đông kịt khi qua cầu An Cựu. Nếu như người La Mã vào đền thờ phải ngước lên để chiêm ngưỡng thì ngược lại, người La Mã lại cúi xuống để ngẫm nghĩ về một thời gian văn minh đã qua.
Nhiều khi, vợ anh phải lặn lội lên bờ để mua thêm nhu yếu phẩm theo yêu cầu của khách. Ông già này vừa đi vừa giới thiệu về lịch sử từng nơi như một HƯỚNG DẪN viên thực sự. Đối với dân vạn đò thì chuyện đó không hề gì.
Theo đó, đề án đã diễn ra trong 5 năm, từ năm 2006 cho đến cuối năm 2011. Họ sống và rất có bổn phận trong việc truyền bá du lịch cố đô bay đi muôn phương.
Bác tài xích lô không nói thách, không hạ giá bởi có một giá bất di bất dịch mà nửa đời người, ông Hiền vẫn thực hiện. Tôi hiểu tâm tình và nhiệt huyết của ông Hiền dị biệt với nhiều trung tâm du lịch của Việt Nam bởi có một thực tiễn đáng buồn là 80% du khách nước ngoài đến với chúng ta đã một đi, không trở lại bởi cách làm du lịch chụp giật và manh mún.
Thời đó, các trục lộ trên cạn chưa khai thông, việc di chuyển từ vùng này sang vùng khác, cũng như việc chuyển vận quân lương, vũ khí của triều đình nhà Nguyễn phải nhờ vào thủy lộ, thành ra triều đình mới cho lập các vạn đò ở hai bên sông Đông Ba và sông Hương để trưng dụng khi cần. Từ năm 2006, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã có đề án đưa tất dân vạn đò trên các dòng sông của thành phố Huế lên bờ định cư với tổng kinh phí dự kiến khoảng 236 tỷ đồng.
Sau khi chính quyền di dời xóm vạn đò lên bờ, gia đình anh về tá túc ở phường Hương Hồ. Theo một giả thuyết thì việc thành lập các vạn đò trên sông Hương được manh nha từ thời Minh Mạng đến thời Tự Đức.
Theo đề nghị của khách, ông chở chúng tôi đến đại nội rồi dừng ở đó để khách đi vào bên trong chụp ảnh. Lúc say xỉn, khách lăn ra ngủ lại là lúc vợ chồng anh “thu dọn chiến trường” để ngày mai, khách tỉnh ngộ dậy lại thấy khoang thuyền sạch sẽ, tiêm tất. Với những vị khách yêu cầu ngủ trên thuyền vào buổi tối, vợ chồng anh Tí luôn sẵn sàng để phục vụ. Nói xong, anh phóng tầm mắt ra xa trên dòng Hương, nhìn những bọt sóng còm với ánh nhìn đượm buồn.
Anh Tí nói rằng, chùa Thiên Mụ có tháp Phước Duyên, ra đời từ năm 1844, lại tình cờ trở nên biểu tượng của đất cố đô.
Muốn như vậy thì mỗi công dân Huế hãy là một sứ thần du lịch”.
Giữa những khách sạn, tòa nhà cao tầng đang làm nên một dung mạo mới lạ của một thành phố, ở Huế vẫn còn lắm người sót lại sau những cuộc vui của du khách. Làm sao để họ còn quay lại với mình mới là chuyện quan trọng. Giá chỉ một triệu đồng.
Với giá này, mọi người đến Huế đều cho là rất rẻ. Chiếc xích lô ở Huế rất khác lạ bởi nó chia làm hai băng ghế để chở được cả hai người, giá một tour dạo khắp tỉnh thành chỉ có năm chục nghìn đồng.
Ông nói bằng giọng vui: “Nghề này cũng cực lắm, làm vài năm nữa chắc tui cũng từ giã vì già rồi, đạp không nổi đâu”. Dù du khách ít nhưng không có cảnh chen lấn, giành khách mà đốn là khách quen giới thiệu bởi đời sông nước là phải giúp nhau mà sống. Dáng ông nhỏ thó nhưng tinh thần thì rất sáng suốt.
Có vị khách say quá bị rớt xuống nước, anh chị lại là “rái cá” quăng mình xuống dòng nước lã buốt để cứu sống họ mà giữa dòng sâu từ sáu đến mười hai mét.
Ông tên là Dương Văn Hiền (57 tuổi, ngụ phường Phú Xuân) đã có hơn 20 năm gắn bó với nghề mang niềm vui cho lữ thứ. Nếu ai cũng làm điều rưa rứa như ông Hiền thì hay biết mấy! Đang nghĩ suy miên man, ông Hiền đưa chúng tôi về thực tiễn khi đạp xe qua đại lộ Lê Duẩn và giới thiệu con đường này là lớn nhất ở Huế, chạy dọc theo sông Hương và tường thành đại nội, lại phủ kín cây xanh, mang nét hiện đại hòa lẫn với dĩ vãng.
Nhận tiền bo của khách khi kết thúc hành trình, ông già vui mừng ra mặt vì ít ai cho thêm ông tiền. Khi khách đàn hát, nhậu nhẹt thâu đêm, anh chị phải cố thức để neo thuyền và đảm bảo an toàn.
Dưới ánh nắng chiều nhè nhẹ, anh Tí tâm tư: “Từ tết cho đến tháng tư dương lịch thì khách đông, còn những tháng này đến cuối năm thì ít khách dần, không đủ tiền chợ nên chúng tôi phải đi chở cát thuê trên sông.
Ông Hiền bảo: “Đó còn là trách nhiệm, bổn phận và sự kiêu hãnh của người dân địa phương đối với bạn bè trong và ngoài nước. HƯỚNG DẪN VIÊN DU LỊCH KHÔNG CHUYÊN Khi đã lên bờ rồi, thể nào du khách cũng chọn xích lô là dụng cụ để dạo phố, ngắm nhìn sự trầm ngâm của đất vua xưa và chụp ảnh hơn là đi taxi.
