Thứ Ba, 30 tháng 7, 2013

Ngành thủ công mỹ nghệ: Đột phá trong gian khó

CôngThương-Xuất khẩu tăng, lợi nhuận giảm

Theo ít của Tổng cục Thống kế, kim ngạch xuất khẩu (XK) hàng TCMN 6 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm trước tăng 18,3%, cao hơn tốc độ tăng tổng kim ngạch XK của cả nước (16,1%). Trong đó, kim ngạch XK túi xách, ví, va li, mũ và dẫu đạt 925 triệu USD (tăng 23,6%); đồ gốm sứ đạt 218 triệu USD (tăng 6,6%); hàng mây, tre, cói đạt 110 triệu USD (tăng 5,3%)…

Mặc dầu kim ngạch XK của ngành tăng, nhưng lợi nhuận thu của doanh nghiệp giảm mạnh. Ông Lê Bá Ngọc - Tổng thư ký Vietcraft - cho rằng, lợi nhuận thấp khiến doanh nghiệp không thể đầu tư tái sinh sản, trong khi chi phí đầu vào ngày càng tăng.

Ông Đặng Quốc Hùng - Giám đốc Công ty TCMN Kim Bôi - cho biết, các doanh nghiệp ngành TCMN đều đang đối mặt với khó khăn từ sinh sản đến thị trường và sự ép giá của các nhà nhập cảng. Công ty của ông đã gặp phải khó khăn khi khách hàng đề nghị giảm 20% so với báo giá, với điều kiện đến quý II/2014 mới đặt hàng. Trong khi thực tiễn, mức lãi doanh nghiệp thu được trên giá thành sản phẩm chưa tới 10%.

Tình hình thị trường nhiều khó khăn, cộng với đầu vào phí tăng cao, khiến lợi nhuận của các doanh nghiệp TCMN giảm nhiều. Phần lớn các đơn vị duy trì tốc độ sinh sản là chính mà không tính đến tăng trưởng kinh dinh. Thiên hướng chung là doanh nghiệp ưng ý làm hàng giá rẻ. Hiện tại, các thị trường XK chính của hàng TCMN Việt Nam là Mỹ, Nhật Bản, Đức… độc nhất có thị trường Mỹ được đánh giá có sự tăng trưởng, còn các thị trường khác đều khó khăn.

Vietcraft nhận định, những khó khăn đang hiện rõ ngay trong hoạt động sinh sản nội tại. Điều bất lợi là đa phần doanh nghiệp trong ngành là những đơn vị nhỏ và vừa, nên rất mẫn cảm với sự thay đổi của thị trường và nền kinh tế vĩ mô. Số liệu thống kê của Vietcraft cho thấy, có đến 30% doanh nghiệp trong ngành 2 năm qua rơi vào tình trạng sản xuất không có lãi, buộc phải thu hẹp hoặc ngừng sinh sản.

Theo thống kê của Bộ công thương nghiệp, ngày nay, mỗi năm thị trường hàng TCMN thế giới tiêu thụ khoảng 100 tỷ USD/năm. Riêng thị trường Mỹ mỗi năm tiêu thụ 44% tỷ trọng, khoảng 40 tỷ USD, Nhật Bản tiêu thụ 13% tỷ trọng và Đức là thị trường tiêu thụ hàng TCMN lớn nhất khối EU với khoảng 5-9 tỷ USD.

Cần tạo bước đột phá

Cục Xuất nhập cảng (Bộ Công Thương) dự định kim ngạch XK của ngành TCMN năm 2013 vẫn sẽ chao đảo từ 1,5-1,6 tỷ USD, tương đương mức xuất khẩu năm 2012, chiếm khoảng 1,5% thị phần thế giới. Để hoàn thành chỉ tiêu này, theo Vietcraft, các doanh nghiệp phải bỏ tư duy "ăn xổi", đầu tư công nghệ cho sản xuất và tụ tập vào sản phẩm cũng như phân khúc đích. Xúc tiến sinh sản theo hướng phối hợp giữa công nghệ và sinh sản thủ công để vừa tăng năng suất cần lao mà vẫn bảo đảm được sự tinh tế, độc đáo cho sản phẩm.

Về lâu dài, doanh nghiệp cần chú trọng khâu thiết kế, phát triển thiết kế mới. Tuy nhiên, để làm được điều này, một doanh nghiệp chẳng thể làm được mà cần sự liên kết của các đơn vị.

Thời gian tới, Vietcrart sẽ có các chương trình đào tạo, cung cấp thông tin thị trường, phối hợp với các tổ chức quốc tế để thực hiện các buổi hội thảo chuyên đề về thiết kế, khuynh hướng xúc tiến XK hàng TCMN vào các thị trường trọng tâm. Những hoạt động này sẽ góp phần nâng cao năng lực sinh sản, năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp TCMN.

Lan Anh

PHẢN HỒI