Chiêm ngưỡng những tác phẩm đi cùng năm tháng

Triển lãm các tác phẩm mỹ thuật, nhiếp ảnh của các tác giả được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng quốc gia năm 2012 vừa được Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ VHTTDL) tổ chức tại Bảo tàng Mỹ thuật, Hà Nội. Đây là dịp hiếm có để công chúng yêu mỹ thuật có dịp tiếp cận, tìm hiểu và chiêm ngưỡng những tác phẩm tiêu biểu như: “Phong cảnh nông thôn” của họa sỹ Nguyễn Gia Trí; “Bác Hồ đi chiến dịch” của họa sỹ Nguyễn Nghĩa Duyện; “Ngã ba Đồng Lộc” của họa sỹ Lê Huy Hòa; “Dòng sữa mẹ” của nhà điêu khắc Phạm Hồng; “Vót chông” của nhà điêu khắc Phạm Mười; “Kéo pháo vào Điện Biên Phủ” của họa sỹ Dương Hướng Minh; “Chiến lũy” của họa sỹ Lê Mai Khanh; Bộ ảnh “Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh những năm đánh Mỹ” của nghệ sỹ nhiếp ảnh Vương Khánh Hồng; Bộ ảnh “Từ ngục tối thắng lợi trở về” của nghệ sỹ nhiếp ảnh Chu Chí Thành… Các tác phẩm trong Triển lãm đều là những tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp sáng tạo nghệ thuật của các nghệ sỹ đã được quốc gia ghi nhận và đánh giá cao, có giá trị về thẩm mỹ và nội dung tư tưởng sâu sắc. Những hình ảnh đi cùng năm tháng được giới thiệu tới công chúng (Ảnh chụp lại) Ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đánh giá: Đây là dịp hiếm hoi để công chúng có cái nhìn toàn diện về các tác phẩm, cụm tác phẩm, công trình của các tác giả được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước năm 2012.Các tác giả đoạt giải phần đông đều sống trong tuổi đất nước chúng ta có nhiều sự kiện quan yếu gắn với hai cuộc kháng chiến và họ đều là những người gắn sự nghiệp sáng tạo của mình với đời sống và sự kiện của giang san. Nhân tình hội họa sẽ được chiêm ngưỡng hai bức họa mang đậm phong cách sở trường của Nguyễn Gia Trí là “Thiếu nữ trong vườn” và “Phong cảnh”. Là một trong những họa sỹ thuộc đời đầu của hội họa Việt Nam, cố họa sỹ Nguyễn Gia Trí vừa được ghi nhận với Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2012 cho hai bức họa này. Giá trị của bức “Thiếu nữ trong vườn” được khẳng định bởi sự nghiêm cẩn trong cách bảo quản, bức tranh được đóng khung định vị khăng khăng ở bảo tồn Mỹ thuật Việt Nam. Do vậy, trong khuôn khổ triển lãm, công chúng sẽ được giới thiệu đến vị trí của bức tranh, chứ không cùng được treo tại phòng triển lãm. Những con người trong ảnh mới là tác giả của lịch sử (Ảnh chụp lại) Một trong những điểm thu hút công chúng mảng đề tài chiến tranh với những bức ảnh về đường Trường Sơn của nghệ sỹ nhiếp ảnh Vương Khánh Hồng và cuộc trao trả tù binh của hai phía Việt- Mỹ tại sông Thạch Hãn năm 1973 của nghệ sỹ nhiếp ảnh Chu Chí Thành. Hai tác giả được giải thưởng Nhà nước năm 2013. Sự khắc nghiệt của chiến tranh được diễn tả đơn giản với cảnh rừng cây trụi lá, hang đá nứt toác bởi bom đạn. Hình ảnh những người đội viên do thám công binh nhỏ bé nhưng nổi trội ngang tầm núi non, đất trời. Hay bức ảnh “Sức sống và vẻ đẹp Trường Sơn” với hình ảnh một thân cây cụ ngọn, khô khốc, nhưng lại mọc lên một chùm phong lan tuyệt đẹp. Chiến tranh hà khắc nhưng vẫn lãng mạn một cách bi tráng. Có nhẽ, đó là ý tưởng mà tác giả muốn gửi gắm. Không giấu những giọt nước mắt xúc động khi những tác phẩm của mình được giới thiệu đến công chúng, nghệ sỹ nhiếp ảnh Vương Khánh Hồng san sẻ: “40 năm trước, cầm máy vào trận mạc, tôi hay những đồng đội của mình không nghĩ 40 năm sau, tác phẩm của mình sẽ được Đảng, Nhà nước và quần chúng ghi nhận. Chỉ biết bấm cho nhanh, ghi lại sự kiện, tuyên truyền về cuộc chiến mà toàn dân ta đang qua. Một đôi bức ảnh không ghi lại hết được cả một thời kỳ lịch sử, nhưng cũng phần nào giúp công chúng, đặc biệt là đời trẻ thấy được những việc cha ông đã làm trong quá khứ, để viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc”. Nghệ sỹ nhiếp ảnh Chu Chí Thành tác giả của tác phẩm “Từ ngục tối thắng lợi trở về”, chia sẻ: “Không gì kìm nổi sự hồi hộp, sung sướng của các chiến sỹ vừa thoát khỏi ngục tù khi nhìn thấy đồng đội chạy tới đón mình. Thế là từ trên thuyền của phía Sài Gòn, họ nhảy ào xuống lòng sông, ôm chầm lấy anh chị em ra đón. Vậy là sống rồi! vững chắc sống thật rồi! vững chắc được sum họp với bác mẹ, anh chị em, vợ con và bạn bè… Niềm hoan hỉ bất ngờ đến nghẹt thở ấy khiến cho cả những người ra tiếp đón, những người chứng kiến cũng nghẹn ngào không cầm được nước mắt. Nước mắt của ngày gặp mặt”! Một bức ảnh mà theo ông Thành, cả người chụp lẫn người chứng kiến đều khóc cùng nhân vật trong ảnh, đó là bức “Hạnh phúc của những người chiến thắng” chụp Trung tá Nguyễn Minh Sang và vợ là chị Nguyễn Thị Hà cán bộ địch hậu gặp nhau sau 13 năm bị tù đày trong các trại giam của Mỹ Ngụy mới gặp lại. Ông chia sẻ: “Tôi nghĩ rằng bức ảnh tôi được giải thưởng là quý. Nhưng phần thưởng xứng đáng nhất là nên trao cho những người trong ảnh vày họ là sự thực, họ mới là tác giả làm nên hiện thực của tác phẩm”. Điều may mắn là nghệ sỹ nhiếp ảnh Chu Chí Thành còn biết nhân vật trong ảnh. Còn như bức ảnh “chiến sĩ gái đơn vị xăng dầu trên đường Trường Sơn” của nghệ sỹ nhiếp ảnh Vương Khánh Hồng thì tác giả không biết hai nữ đội viên tên họ là gì, quê quán ở đâu, hy sinh trong chiến tranh hay còn, mất trong thời bình. Ông Hồng bảo, đó là điều đau đáu nhất của mình mỗi khi nhớ đến Trường Sơn. Và ông mong mỏi, khi tác phẩm này được công bố, sẽ có người đến nhận hoặc biết về những nhân vật trong ảnh để liên lạc với ông. Và ý nghĩa ấy đã giúp triển lãm này vượt lên giá trị của một triển lãm thường ngày./. Hồng Hà