Siu Droch băng qua hàng chục cây số đường rừng lên Phòng LĐ-TB&XH Chư Prông để cầu cứu
Tuy nhiên một mình bà cũng không xoay chuyển được tình thế. Điều này càng khiến cho trẻ nhỏ dễ nhiễm các bệnh tật hơn. Chung cục được một người mách. Con anh thoát chết. Hình như tâm tưởng người dân đã bớt mông muội và họ hứa tạm tha cho đứa trẻ này nhưng vẫn theo dõi xem nó có mang bệnh tật lại cho làng không.
Nhớ như in về những ngày tệ đó. Sau khi treo lên cây rừng cũng phải làm lễ cúng đuổi hẳn cái vía của nó đi. May mắn hiếm hoi đến với anh khi sang ngày thứ 8 trời bỗng đổ mưa rào.
Hai đứa trẻ hiện vẫn sống rất khỏe mạnh và đang là học trò trường THCS Nguyễn Văn Trỗi (xã Ia Mơr). Nó khiến cho mùa màng mất sạch. Chăm ngoan. Sinh đôi không có gì là xấu. Với nghĩ suy của người chưa từng ra khỏi buôn làng. Chẳng những thế. Suốt hai ngày tuyên truyền. Huyện Đắk Glei nhớ lại đầy ám ảnh rằng: “Chiều đó.
Ông H’Lát kể. Là việc làm không tốt. Đúng lúc đó. Phó Phòng cần lao Thương binh và Xã hội huyện Chư Prông cho biết: “Sinh đôi giết một là hủ tục đã tồn tại trong cộng đồng dân tộc J’rai sinh sống ở một số làng vùng sâu của huyện nhiều năm nay.
Già làng H’Blâm còn nhiều băn khoăn tâm tình: “Giảm thì đã có giảm rồi còn dập tắt hẳn thì chắc phải cần có thời kì. Cách đây không lâu. Tuy nhiên rất nhiều đàn bà ở đây cũng như bản thân mình từng phải vào rừng sinh con và coi sóc nó trong đó nên cảm thấy rất buồn.
Buôn làng giận lắm nên bắt người sản phụ phải tự bế một đứa vào bỏ trong rừng hoang”. Câu chuyện của vợ chồng Siu Long ở Đắk Glêi cách đây hai năm cũng đầy cảm động và nhuộm màu may mắn. Đứa nào ra sau. Già làng H’Blâm lúc này ngộ ra rằng: “Đây là hủ tục rồi. Trước khi làm lễ chôn. Các bộ và công an xã xuống khuyên lơn và tuyên bố nếu cứ cương quyết mang đứa trẻ đi giết là phạm tội.
Biết tin này mẹ chồng chị Siu KLơng nổi cơn tức giận liên tiếp chửi bới và còn mời thầy cúng về cúng suốt đêm đó để xua đuổi cái điềm gở từ đứa trẻ song sinh kia. Như thế tất phải xảy ra như vậy. Các cháu vẫn sáng dạ và học giỏi. Chỉ mong mọi người đừng lầm lụi mà sống mãi với ý nghĩ sai đó nữa”.
Rồi đây. Khi sự việc loan ra. Rất may đến nay đứa trẻ này vẫn lớn lên khỏe mạnh thường ngày và buôn làng không hề có biến cố gì xảy ra.
Già làng Rơ Linh ở Ia Mơr vẫn nghi ngại. Hủ tục này đeo bám từ đời này sang đời nọ. Ngay trong đêm đó một trong hai đứa con song sinh của Phéc đã bị mang vào rừng chôn sống. Cũng học hỏi nhiều đấy nhưng cũng chẳng thể thay đổi được gì bởi đây là thông tục truyền đời của đồng bào J’rai.
Mỗi đứa nặng tới hơn 3kg nên mình không muốn giao cho buôn làng đứa nào để họ vào rừng chôn sống. Bởi thế. Chính đứa trẻ sinh sau đã mang điều xui xẻo đến. Chính chị cũng không biết đứa nào ra trước. Con nước lớn chảy qua nhiều ngôi nhà còn khiến cho vật nuôi bị cuốn theo. Trước đây thì liên tiếp xảy ra. Xã Ia Mơr) cũng sinh đôi một lúc hai đứa con trai.
Họ quát phải đưa đứa trẻ ra treo lên cây rừng trước khi cho nó vào nhà. Ông Rơ Phon kêu lên thảng thốt rằng: “Nhà Phéc đã làm vạ cho làng rồi. Cũng theo già H’Blâm. Siu Droch xin khất lần để kéo dài thời gian. Đừng lầm lụi sống mãi trong u mê Chị Lê Thị Hải Yến. Xã Ia Bang sinh ra một cặp song sinh mũm mĩm không dám khai báo cho làng biết. Châm Thon kể. Chị Y Blan băn khoăn cho biết.
Lúc đó ai cũng hùng hổ và rất cương quyết. Chặn đứng hủ tục ở nơi này thì nơi khác cũng phải làm theo nếu không thì nó vẫn sẽ âm ỉ tồn tại.
Già làng Ksor H’Blâm (gần 70 tuổi) kể lại một cách ghê rợn rằng: “Sống ở vùng hẻo lánh này bao lăm năm. Ông bảo. Người Tà Rẻ nên trong nhiều cuộc họp phụ huynh chúng tôi vẫn lấy trường hợp của Phót và Phét ra làm minh chứng cho mọi người thấy rằng. Sự sống diệu kỳ từ những cái chết hụt Ngày vợ chồng anh Siu Droch và chị Siu KLơng. Nhưng rồi. Cơn mưa dai dẳng kéo dài hết ngày này sang ngày khác mà chẳng chịu dừng.
Droch kể: “Mình lớn lên cũng biết cái thông tục này nhưng thấy nó vô lí quá mà không dám cãi. Bởi nhận thức của họ quá mông muội. Ám ảnh những cái chết khi chưa được khóc lần thứ hai Cũng sinh ra ở vùng rừng núi hoang sơ của huyện Chư Prông nhưng trực tính được ra khỏi buôn làng nên ông Y Nhung hình như đã mường tượng được cảnh sinh hai giết một ở buôn làng mình là việc làm xấu.
Chưa bao giờ buôn làng phải hứng chịu trận cuồng phong dữ dội đến thế. Nếu không chịu giao con ra thì cố định không được vào nhà. Nhìn xa xăm ra cánh rừng già phía rãy núi Chư Prông. Mình cũng được đi ra ngoài nhiều đấy. Có người con bệnh trong đó cũng không biết xử trí thế nào. Trong xã có một người nữ giới sinh hai đứa con.
Các cán bộ phòng này ập xuống ngay khi làng đang mang đứa trẻ đi giết. Dân làng kéo đến rầm rầm trút mọi nỗi giận dữ lên gia đình anh. Thôn Rơ Bang. Hai đứa con trai của Châm Thon may mắn thoát chết trong đợt đó hiện giờ được đặt tên là Rơ Châm Phót và Rơ Châm Phét.
Còn các xã khác trong cả khu vực Tây Nguyên này thì có nhẽ hủ tục này còn đeo bám nhiều lắm. Duyên cớ được cho là do đứa “con ma” vợ anh sinh ra. Nếu sinh đôi. Trong xã Ia Mơr hầu như thường còn ai dám chôn sống trẻ khi được sinh đôi cả”.
Rẫy bắp trên nương chẳng còn gì để thu hoạch cả. Vợ chồng Rơ Mah Phéc lại sinh cùng một lúc hai đứa con gái. Bệnh tật sẽ tranh nhau kéo về nữa thôi. Nhưng thời gian gần đây chúng tôi liên tục tuyên truyền và đưa pháp luật ra để làm chế tài nên bà con dần sáng ra.
Cũng từ đó trở đi. Anh còn nghĩ ra kế sẽ đưa vợ và con sang nhà người quen ở làng khác.
Gần 10 năm trước. Y Long ở xã Xốp. Phải giết một đứa. Hủ tục cũng từ đó mà được từng bước đẩy lùi”. Giống nhau như hai giọt nước. Họ rút dần về nhà. Đến nay hai đứa con trai của Châm Thon đều khỏe mạnh và sáng ý hơn cả những đứa trẻ khác trong làng. Cách Chư Prông không xa các buôn làng người Tà Rẻ cũng tồn tại tục lệ đầy đớn đau này.
Châm Thon chỉ biết khóc nấc cầu xin nhưng vẫn không được. Tại xã Ia Mơr bỗng một chiều trời nổi giông gió và mưa như trút nước.
Cô giáo Trần Lai cho biết: “Trường này có rất nhiều học trò là người J’rai. Nghe cán bộ nói nhiều. Nói phải nên sự hung dữ của buôn làng cũng dần lắng dịu xuống. Phải giết thôi”. Nhưng cũng không thể để đứa trẻ kia chết một cách oan uổng nên bà tất bật chạy lên UBND xã cầu cứu. Người J’rai thường có ý thức kết đoàn và ảnh hưởng lẫn nhau.
Tuy nhiên những ý định này không lọt qua được sự quan sát của những người trong buôn. Có những đứa trẻ người ta còn treo lơ lửng trên cây để linh hồn nó phiêu bạt không tìm được đường về làng. Một buổi tối năm 2011. Với người Tà Rẻ khi sinh nở. Con cứng cáp mới được quay về. Niềm vui có thêm một đứa trẻ chóng vánh truyền đi. Giữa thời hiện đại mà chuyện bà H’Blâm kể cứ mặc nhiên như thường.
Thấy tình thế găng. Khi vợ anh sinh đôi hai đứa con gái cũng là lúc nương rẫy trong vùng gặp hạn hán gần như khô cháy cả thảy.
Đứa chui ra sau sẽ phải chết”. Gửi câu hỏi Theo Người đưa tin. Nó khiến cho cuộc sống của nhiều người không còn ngô mỳ bỏ vào cho no bụng nữa. Ngày nào tôi cũng đến tận từng nhà nói cho đồng bào mình hiểu nhưng chỉ là quẩn quanh trong vài ngôi làng này thôi.
Với lại vợ mình nó sinh hai đứa con một lúc mà hoàn toàn khỏe mạnh. Do luật tục của buôn làng thì mình không dám cãi. Được cách ly vào các chòi trong rẫy. Chị Rơ Châm Thon (ở làng Klă.
Cứ nghĩ đến đấy thôi là lòng bứt rứt rồi nên quyết định giữ cả hai đứa trẻ”. Lúc này. Hơn một năm nay. Anh hứa cho qua chuyện là nếu 10 ngày tới trời không mưa anh sẽ giao con mình cho buôn làng xử. Tôi từng chứng kiến rất nhiều cái chết như thế rồi. Gần 20 trai tráng lẫn các bậc cao niên trong buôn rầm rập kéo đến nhà Siu Droch đòi vợ chồng anh phải tức thời mang đứa trẻ ra bìa rừng trả lại cho ma rừng.
Tin chị sinh đôi được nhiều người truyền tai nhau nên ngày chị bế hai đứa con từ trạm xá về nhà đã thấy người làng vây kín trước cửa và một mực đòi phải đưa một đứa trẻ để họ đi giết ngay. Không nên giữ nữa”. Họ cho rằng chính việc sinh đôi của nhà Phéc đã khiến Yàng (trời) giận dữ và trút cơn phẫn nộ như vậy.
Dân làng quan niệm. Tuy nhiên.
